اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی های مورفولوژیک و میزان تولید اسانس در گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) در مراحل مختلف رشد و نمو

Authors

  • زهرا زارع گروه زیست شناسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.
  • مهین قائمی استادیار گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان. گرگان. ایران
  • یار محمد نصیری کارشناس ارشد زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان. گرگان. ایران.
Abstract:

گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) از خانواده نعناع (Lamiaceae به عنوان گیاه دارویی و سبزی تازه مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجا که ﮔﻴﺎﻫﺎن داروﻳﻲ واﻛﻨﺶ ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ درعملکرد و تولید مواد موثره دارﻧﺪ، شناسایی ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﺷﺪ آنها ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺨﺘلف ﺁﺑﻴﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ میتواند ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻱ ﻛﺸﺖ گیاهان مقاوم به خشکی و کم آبی باشد. در این پژوهش اثر تنش خشکی بر ویژگی-های مورفولوژیک و میزان تولید اسانس و به ویژه لینالول در مراحل مختلف رشد گیاه ریحان، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام شد. تیمار‌های آزمایشی شامل سه سطح خشکی(بدون تنش، تنش ملایم و تنش شدید) در شرایط گلدانی، در مراحل رویشی، پیش گلدهی، گلدهی و میوه دهی بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری بر صفات مورد ارزیابی داشته است. ﺑﻪ ﻃﻮری ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻴﺰان رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎک، ارتفاع بوته، تعداد و سطح برگ، در تمامی مراحل رشد کاهش و قطر ساقه در مراحل رشد به ویژه تنش شدید و طول ریشه در مرحله ی گلدهی افزایش داشته است. تنش خشکی سبب کاهش معنی دار تعداد گل ها شده است. تنش شدید در مراحل گل دهی و میوه دهی، کاهشی در میزان اسانس و به ویژه لینالول داشته است در حالیکه تنش ملایم در هر دو مرحله افزایش در میزان این ترکیبات نشان داد. بیشترین میزان درصد اسانس (59/0 درصد) مربوط به تنش خشکی ملایم در مرحله گلدهی و بیشترین میزان لینالول (77/26 میلی‌گرم در بوته) مربوط به تنش خشکی ملایم در مرحله میوه‌دهی بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر کودهای بیولوژیک بر صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و میزان اسانس گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.)

مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی می‌باشد. کاربرد کودهای زیستی در تولید این گیاهان با هدف حذف یا کاهش قابل‌ملاحظه مصرف نهاده‌های شیمیایی و همچنین افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود رشد و کیفیت گیاه، از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین منظور آزمایشی به‌صورت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 5 تیمار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان بر روی گیاه دارویی ریحان (Ocimum b...

full text

تاثیر کودهای آلی بر صفات مورفولوژیک، درصد و ترکیبات اسانس گیاه دارویی ریحان (.Ocimum basilicum L)

مصرف کودهای آلی در نظام کشاورزی پایدار، علاوه بر کاهش خطرات زیست­محیطی ناشی از کاربرد کودهای شیمیایی، از طریق بهبود خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک موجب پایداری تولید محصولات کشاورزی می‌گردد. به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی ورمی کمپوست و کمپوست مصرف شده قارچ بر صفات مورفولوژیک، درصد اسانس و اجزای اسانس گیاه دارویی ریحان، آزمایشی به صورت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی در گروه علوم باغبانی د...

full text

تأثیر کودهای بیولوژیک بر صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و میزان اسانس گیاه دارویی ریحان (ocimum basilicum l.)

مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی می باشد. کاربرد کودهای زیستی در تولید این گیاهان با هدف حذف یا کاهش قابل ملاحظه مصرف نهاده های شیمیایی و همچنین افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود رشد و کیفیت گیاه، از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین منظور آزمایشی به صورت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 5 تیمار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان بر روی گیاه دارویی ریحان (ocimum b...

full text

تأثیر کودهای بیولوژیک بر صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و میزان اسانس گیاه دارویی ریحان (ocimum basilicum l.)

مدیریت کود یک عامل مهم در موفقیت کشت گیاهان دارویی می باشد. کاربرد کودهای زیستی در تولید این گیاهان با هدف حذف یا کاهش قابل ملاحظه مصرف نهاده های شیمیایی و همچنین افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود رشد و کیفیت گیاه، از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین منظور آزمایشی به صورت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 5 تیمار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان بر روی گیاه دارویی ریحان (ocimum b...

full text

تأثیر تنش خشکی و مقادیر کود نیتروژنه بر میزان و عملکرد اسانس و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.)

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و نیتروژن بر میزان و عملکرد اسانس و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی (70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و کود نیتروژن در سه سطح (صفر،...

full text

اثر نیتریک اکسید بر فیزیولوژی و متابولیت‌های ثانویه گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) در شرایط تنش خشکی

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.601.96.4.1575.1610 تنش خشکی به‌عنوان یکی از مهمترین تنش غیرزیستی نقش زیادی در کاهش عملکرد گیاهان دارویی دارد. به‌منظور بررسی تأثیر نیتریک اکسید بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) توده بومی شهرری در شرایط تنش خشکی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 1

pages  15- 26

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023